Lược sử Giáo xứ Ngũ Hiệp

I. Vị trí:

-   Giáo xứ Ngũ Hiệp thuộc Giáo phận Mỹ Tho, tọa lạc trên Cù lao Năm Thôn, nay là xã Ngũ Hiệp - Huyện Cai Lậy- tỉnh Tiền Giang. Ngoài ra còn bao gồm các xã thuộc phần đất liền bên kia sông như: Hội Xuân, Long Trung, Long Tiên, Tam Bình. Phía Bắc giáp với Giáo xứ Cai Lậy, phía Đông giáp với Giáo xứ Kim Sơn và Giáo xứ Long Quới (là Giáo xứ mới tách từ Giáo xứ Ngũ Hiệp), phía Tây giáp với Giáo xứ Tân Phong và phía Nam giáp với Giáo xứ Thới Lộc – Giáo phận Vĩnh Long.

- Số giáo dân hiện nay sau khi tách Giáo xứ Long Quới là: 1705 người.

- Số gia đình Công Giáo: 492 hộ

II. Quá trình hình thành và phát triển

- Tiền thân Giáo xứ Ngũ Hiệp là Giáo điểm Trà Tân được thành lập khoảng năm 1869-1871 do Cha Tournier ở Cái Nhum khai mở khi cha thành lập Nhà Hội Giảng Đạo ở gần bờ sông Trà Tân. Ngôi Nhà thờ đầu tiên của Giáo điểm được dựng nên trên phần dất đối diện với Nhà thờ Ngũ Hiệp ngày nay, hiện nay là ấp 12, xã Long Trung, huyện Cai Lậy, tỉnh Tiền Giang.

- Vào năm 1892, Cha Tiên di dời Nhà Hội Giảng đạo vào sâu hơn phần đất gia đình ông Phaolô Lê Văn Quý. Chính thức gọi là nhà thờ Trà Tân, có thầy quản lễ ở thường xuyên dạy giáo lý cho tân tòng và các dự tòng tìm hiểu đạo.

- Mãi đến năm 1888, gia đình ông bà Đốc Phũ Mầu là ông Matthêu Lê Văn Mầu (1867-1954) và bà Anna Trần Thị Lựu (1870-1947) đến lập nghiệp tại Cù lao Năm Thôn. Nhờ uy thế, lòng đạo đức và tiền của, nên  năm 1916, ông bà dâng 10 mẫu đất và di dời nhà thờ Trà Tân về phần đất thuộc Cù Lao Năm Thôn, ông bà xây dựng nhà thờ mới kiên cố, lợp ngói, xây tường, nền lót gạch tàu, tấn đá xanh xung quanh. Nhà thờ mang tên là nhà thờ Ngũ Hiệp cho đến hiện nay.

- Trong một khoảng dài từ khi được thành lập, giáo xứ Ngũ Hiệp có các Cha ở Cái Nhum thay phiên nhau đến chăm sóc đời sống đức tin cho giáo dân như: Cha Thượng, Cha Kiêm, Cha Tuyên, Cha Gioan Kim, Cha Matthêu Luật, Cha Marco Châu, Cha Trịnh Tấn Hớn (1952); Cha Nguyễn Tri Phương (1956-1958), Cha cho xây dựng núi Đức Mẹ và hoàn thành năm 1960; Cha Sêbastianô Hồ Đoan Chánh (1961-1965); Cha Phêrô Đặng Thành Tiên; Cha Pezeu (người Pháp) là cha sở Cai Lậy đến dâng thánh lễ tại Ngũ Hiệp, do mái ngói xuống cấp trầm trọng nên cha đã cho lợp lại máy tol thay cho mái ngói; Cha Tôma Lê Văn Hiếu (1965-1975) sau khi Cha Tôma bị bắt đi cải tạo, giáo xứ trở nên mồ côi chỉ còn có Dì Anna Nguyễn Thị Trúc Mai (Dì Tư Mai) người con của giáo xứ, nữ tu dòng Mến Thánh Giá Cái Mơn được nhà dòng đặc cách ở lại xứ nhà để trông coi và củng cố đức tin của giáo dân. Năm 1975, Cha Carôlô Lê Văn Lô về làm cha sở Giáo xứ Bà Tồn và kiêm coi sóc Giáo xứ Ngũ Hiệp cùng các giáo xứ lân cận, ngài đến dâng Thánh Lễ mỗi tháng một lần trong suốt 13 năm (1975-1988). Đây là thời gian gặp nhiều khó khăn và phức tạp do thời cuộc và hậu quả chiến tranh. Cũng trong thời gian này, nhờ có ông Antôn Nguyễn Văn Hường (Ông Năm Hường) và Ông Martinô Đặng Văn Nhi (Ông Sáu Nhi) là hai ông trùm lúc đó đã có công đưa rước Cha Carôlô bằng ghe từ Bà Tồn đến Ngũ Hiệp dâng thánh lễ.

- Ngày 03.05.1988, Giáo xứ nhận được hồng ân của Chúa ban cho, khi Đức Cha Anrê Nguyễn Văn Nam phân công Cha Alphongsô Khuất Đăng Tôn về phụ trách Giáo xứ. Đây là thời gian chuyển mình của một giáo xứ vùng quê mồ côi nay có được người Cha coi sóc con cái. Sau khi về nhận nhiệm sở, Cha Alphongso bắt tay ngay vào việc xây dựng lại đời sống đạo đức của giáo dân và kiến thiết lại ngôi nhà thờ mới hiện nay. Trong thời gian này, đời sống của giáo dân còn nghèo với nghề chính là trồng lúa, nhưng nhờ ơn Chúa và tài đức của Cha sở Alphongso, ngôi nhà mới dần dần được hình thành và hoàn tất vào năm 1992, được cung hiến và khánh thành vào Lễ Đức Mẹ Vô Nhiễm Nguyên Tội (01/12/1992) bổn mạng của Giáo xứ do Đức Cha Anrê Nguyễn Văn Nam chủ sự, ngôi nhà thờ hiện nay đã được 25 năm tuổi vẫn còn kiên cố và đứng vững dưới sự bảo trợ của Chúa và Mẹ Maria Vô Nhiễm. Năm 2000, một hạt mầm của công cuộc truyền giáo trong giáo xứ được trổ sinh khi Giáo điểm Long Quới được ra đời với ngôi Nhà Nguyện được làm phép và khánh thành dưới sự bảo trợ của Đức Mẹ Hồn Xác Lên Trời. Đến năm 2004, cha cho xây dựng và sửa chữa lại Núi Đức Mẹ, Nhà xứ và Đất Thánh của giáo xứ. Ngoài ra, cha còn đặc biệt quan tâm đến việc huấn luyện, thành lập ca đoàn thiếu nhi và Đoàn Thiếu Nhi Thánh Thể dưới sự hỗ trợ của các Dì Mến Thánh Giá Cái Mơn. Sau 17 năm dẫn dắt đoàn chiên tại Ngũ Hiệp, Cha Alphongso được Đức Cha Phaolô Bùi Văn Đọc (nay là Tổng Giám Mục - Tổng Giáo phận Sài Gòn) thuyên chuyển về làm cha sở Cai Lậy.

- Ngày 29.03.2005, Cha Phêrô Nguyễn Văn Thành, lúc đó đang là Cha sở Giáo xứ An Thái Trung được chuyển về làm cha sở thay thế cha Alphongso. Sau khi về nhận nhiệm sở, Cha Phêrô đã mời các Dì Mến Thánh Giá Chợ Quán đến phục vụ tại giáo xứ, vì Hội Dòng Mến Thánh Giá Cái Mơn lúc bấy giờ không đủ nhân sự để tiếp tục phục vụ giáo xứ được nữa. Đồng thời, cha tiếp tục nâng đỡ đời sống đạo của giáo dân mỗi ngày mỗi đi lên với việc thành lập các hội đoàn Phạt Tạ Thánh Tâm, Các Bà Mẹ Công Giáo Bác Ái Vinh Sơn, các lớp giáo lý cho dự tòng, hôn nhân và các em thiếu nhi được dần dần ổn định hơn. Về cơ sở, Cha đã xây dựng hàng rào và cổng Nhà thờ giúp cho khuôn viên được đẹp hơn. Năm 2008, Cha Gioan Baotixita Đặng Văn Hứa về nghỉ hưu tại giáo xứ, tuy là nghỉ hưu nhưng cha đã trợ giúp cha sở Phêrô và giáo xứ rất nhiều trong việc mục vụ gia đình, nhất là các gia đình rối và trễ nải.

Ngoài ra, Cha Sở Phêrô còn hướng đến việc xây dựng và mở rộng Giáo điểm truyền giáo Long Quới bằng việc khởi công trùng tu và nới rộng nhà nguyện Long Quới chuẩn bị cho việc nâng giáo điểm thành giáo họ. Để rồi ngày 18.07.2010, Giáo điểm Long Quới được nâng lên thành giáo họ dưới sự đồng hành của Cha Phanxicô Xaviê Tô Hoàng Lâm làm cha phó biệt cư. Và vào ngày 16.07.2014, Giáo họ Long Quới đã được nâng lên thành giáo xứ với sự dẫn dắt của Cha Đôminicô Phạm Minh Tiến, là cha sở tiên khởi của Giáo xứ mới Long Quới.

Trong suốt thời gian 100 năm hình thành và phát triển, Giáo xứ Ngũ Hiệp đã dâng lên Chúa 35 đóa hoa Ơn Gọi gồm:

- 1 Giám Mục là Đức Cha Giuse Trần Văn Thiện, Giám mục tiên khởi Giáo phận Mỹ Tho.

- 3 Linh Mục đang phục vụ tại các giáo xứ trong Giáo phận Mỹ Tho.

- 1 Thầy Đại Chủng Sinh đang tu học tại Đại Chủng Viện Thánh Giuse Sài Gòn.

- 1 Thầy Chủng Sinh Dự Bị và 1 Dự Tu đang học và tìm hiểu tại Chủng Viện Thánh Gioan 23 - Mỹ Tho.

- 1 Thầy Tu Sĩ dòng Anh Em Bác Ái.

- 22 Nữ tu thuộc các Dòng Mến Thánh Giá Cái Mơn, Cái Nhum, Chợ Quán và Tân An (nay là Dòng Mến Thánh Giá Mỹ Tho).

- 3 Nữ tu Dòng Thánh Phaolô Sài Gòn và Mỹ Tho.

- 2 Nữ tu dòng Đức Mẹ Lên Trời.

Và hôm nay, Giáo xứ Ngũ Hiệp long trọng cử hành Thánh Lễ Tạ Ơn mừng ngày lịch sử với sự kiện kỷ niệm Bách Chu Niên – 100 năm thành lập giáo xứ, Ngân Khánh – 25 năm Ngôi Nhà Thờ Ngũ Hiệp được xây dựng và mừng Trung thọ - 70 năm tuổi đời của Cha sở Phêrô. Để có được ngày đại lễ hôm nay, Giáo xứ chúng con đã lãnh nhận được biết bao ơn lành của Chúa và Mẹ Maria cùng với những công lao vất vả của các Cha Sở Cựu và các bậc tiền nhân đã dầy công vun xới trên mảnh đất cù lao Ngũ Hiệp này. Chúng con kính xin Đức Cha, Cha Tổng Đại Diện, quý Cha, quý Tu Sĩ Nam Nữ và quý khách tiếp tục cầu nguyện và đồng hành với Giáo xứ chúng con.

Gx. Ngũ Hiệp

Gp. Mỹ Tho
 

Gx Ngũ Hiệp: Mừng 100 năm Thành lập Giáo xứ, 07.12.2016