Bài 29: Đời sống vĩnh cửu

GIÁO LÝ CÔNG GIÁO

LỚN LÊN TRONG ĐỜI SỐNG ĐỨC TIN CỘNG ĐOÀN

1. Mở đầu: Khởi từ kinh nghiệm sống đức tin

2. Trình bày nội dung giáo lý: Gặp gỡ giữa kinh nghiệm và Đức Tin của cộng đoàn

3. Một điểm thực hành: Sống một kinh nghiệm mới với Đức Tin cộng đoàn

4. Cầu nguyện kết: Cử hành Niềm Tin

BÀI 29: ĐỜI SỐNG VĨNH CỬU:

“TÔI TIN HẰNG SỐNG VẬY”

Chúa sẽ lau sạch nước mắt họ. Sẽ không còn sự chết ; cũng chẳng còn tang tóc, kêu than và đau khổ nữa, vì những điều cũ đã biến mất. (Kh 21,4)

1. MỞ ĐẦU

a. Phút thánh hóa

- Làm dấu: Nhân Danh Cha và Con và Thánh Thần. Amen

Giáo Lý Viên gợi ý vắn tắt vài lời (tùy nghi thay đổi): Sinh-Lão-Bệnh-Tử: Sinh ra-Lớn lên già lão-Đau yếu bệnh tật-Chết đi là qui luật bất di bất dịch trong cuộc sống con người. Tuy nhiên nhờ được Chúa mạc khải và với niềm tin. Chúng ta xác tín và tin chắc rằng: Chết không phải là chấm dứt hay kết thúc … nhưng chết là cửa ngõ, là cánh cửa dẫn vào đời sống vĩnh cửu - đời sống không còn chết nữa. (thinh lặng trong giây lát)

- Bài hát: HÃY CHIẾU SOI (tùy nghi thay đổi bài hát, hoặc đọc kinh)

ĐK : Hãy chiếu soi lửa hồng vào đêm tối sâu thẳm hồn con, lửa tình yêu lửa huyền siêu Ngôi Ba Thiên Chúa ban nhiều thánh ân.

PK : Xin cho mãi một đời, lời thương mến bừng trong trái tim, tìm mến Chúa trong tình không héo úa, tìm thương nhau trong tình thương nồng nàn thắm bình an. (trở lại ĐK)

b. Giới thiệu chủ đề - nội dung bài giáo lý – những vấn đề cần tìm hiểu, giải quyết

- Ôn bài cũ: Câu hỏi kiểm tra 15 phút đầu giờ: Khi chết con người sẽ ra sao? Tin xác sống lại nghĩa là gì và tại sao chúng ta tin có sự sống lại? (các em trả lời câu hỏi bằng cách viết ra trên giấy). Sau khi thu bài kiểm tra, Giáo lý viên nhắc lại vắn gọn nội dung bài giáo lý tuần trước:

Câu hỏi các em vừa trả lời là nội dung của bài giáo lý tuần trước: Khi chết linh hồn và thân xác sẽ tách rời nhau, linh hồn chịu phán xét, còn thân xác hư nát chờ ngày kết hợp với linh hồn để được sống lại vào ngày tận thế. Tin xác loài người ngày sau sống lại là tin Thiên Chúa sẽ cho thân xác hư nát được sống lại trong ngày tận thế. Vì Đức Kitô đã sống lại từ cõi chết nên chúng ta tin Chúa sẽ cho thân xác con người được sống lại.

          - Giáo lý viên giới thiệu chủ đề bài mới: Con người sống trên trần gian có khởi đầu và có kết thúc. Khởi đầu là khi các em tượng thai trong cung lòng mẹ mình và kết thúc là lúc tắt thở lìa đời. Sự sống ở trần gian là có khởi đầu và có kết thúc, còn đời sống của linh hồn sau khi lìa khỏi thân xác thì không có kết thúc. Sự sống sau khi chết được gọi là ĐỜI SỐNG VĨNH CỬU. Đời sống vĩnh cửu bắt đầu như thế nào? Tình trạng ra sao? Chúng ta cùng nhau tìm hiểu qua bài giáo lý hôm nay.

          - Lắng nghe lời Chúa: Lời Chúa trong sách Khải Huyền (Kh 2,1-4)

(GLV đọc cho các em nghe, hoặc một em đại diện đọc, hoặc cả lớp cùng đọc chung)

Bấy giờ tôi thấy trời mới đất mới, vì trời cũ đất cũ đã biến mất, và biển cũng không còn nữa. Và tôi thấy Thành Thánh là Giê-ru-sa-lem mới, từ trời, từ nơi Thiên Chúa mà xuống, sẵn sàng như tân nương trang điểm để đón tân lang. Rồi tôi nghe từ phía ngai có tiếng hô to: "Đây là nhà tạm Thiên Chúa ở cùng nhân loại, Người sẽ cư ngụ cùng với họ. Họ sẽ là dân của Người, còn chính Người sẽ là Thiên-Chúa-ở-cùng-họ. Thiên Chúa sẽ lau sạch nước mắt họ. Sẽ không còn sự chết ; cũng chẳng còn tang tóc, kêu than và đau khổ nữa, vì những điều cũ đã biến mất. (Đó là Lời Chúa / Tạ ơn Chúa)

Đoạn Lời Chúa các em được nghe trích trong sách Khải Huyền (sách Khải Huyền là sách ghi chép lại những mạc khải cách đặc biệt của Chúa cho Thánh Gioan tông đồ về những điều bí mật của cuộc chiến giữa Thiên Chúa với ma quỷ). Sau khi nghe đoạn Lời Chúa này, các em thử cho biết: Thánh Gioan đã nhìn thấy điều gì? Và nghe thấy những gì? (các em suy nghĩ, trao đổi … giơ tay trả lời)

Trả lời và giải thích cho các em : Thánh Gioan nhìn thấy trời mới đất mới (nghĩa là vũ trụ, trời đất, biển khơi, sông ngòi …) hiện giờ sẽ không còn nữa, sẽ qua đi. Thánh nhân nghe tiếng nói: Chết chóc và đau khổ không còn (nghĩa là hạnh phúc vĩnh viễn và đời sống bất tử được thiết lập).

- Tóm lại nội dung chính của bài giáo lý:Đời sống vĩnh cửu là đời sống mới – đời sống sau khi chết, đời sống mà trong đó không có kết thúc. Đời sống vĩnh cửu sẽ là đau khổ vĩnh viễn hoặc là hạnh phúc mãi mãi.

- Những vấn đề cần giải quyết và tìm hiểu:Tại sao phải có đời sống vĩnh cửu? Đời sống vĩnh cửu được diễn tả qua những tình trạng nào sau khi chết?

2. TRÌNH BÀY NỘI DUNG GIÁO LÝ

a. Đặt vấn đề thảo luận làm sáng tỏ: Tại sao phải có đời sống vĩnh cửu?

ª Tại sao phải có đời sống vĩnh cửu? Để trả lời cách thuyết phục cho câu hỏi này, các em thử suy nghĩ dựa trên những phản đề (đối ngược lại) được đặt ra như sau:

+ Nếu chết là hết (không có đời sống vĩnh cửu) thì tình trạng sống của con người trên trái đất này sẽ như thế nào? (gợi ý: Người xấu và người tốt có khác nhau không? Việc làm và đời sống tốt còn có ý nghĩa không? Người tốt và người xấu ai hơn ai?)

+ Nếu không có đời sống vĩnh cửu thì giữa con người và con vật hơn thua nhau ở điểm nào? (gợi ý: con trâu ăn cỏ, cày ruộng, già chết/ con người ăn cơm, lao động, già chết. Trâu và người có hơn nhau không?). Các em suy nghĩ, trao đổi, bàn thảo, góp ý chia sẻ với nhau.

? Đúc kết phần thảo luận của các em : Nếu chết là hết (tức là không có đời sống vĩnh cửu, đời sống sau khi chết), lúc đó con người sống trên trái đất này họ sẽ bất chấp: Không cần phải sống theo luật luân lý đạo đức, không cần phải làm việc tốt … bởi vì không có ai lượng định, đánh giá, thưởng phạt cho việc làm của con người. Con người sẽ bằng mọi cách: Cướp của, giết người, gian dối, tham lam … chỉ để lo cho mối lợi của mình đang khi còn sống mà thôi (vì chết là hết mà).

Người tốt và người xấu sẽ như nhau, vì không ai thưởng phạt, không ai phân định tốt xấu. Việc tốt trở nên vô nghĩa, và việc xấu cũng không có gì để ngăn cản nó … xã hội loài người sẽ nổi loạn nếu như chết là hết. Không có đời sống vĩnh cửu thì con người và con vật sẽ như nhau. Như nhau ở chỗ: Chết là hết, chỉ có đều con người văn minh, thông minh, sáng tạo hơn con vật mà thôi.

Các em có đồng ý chết là hết (không có đời sống vĩnh cửu) để dẫn đến những kết luận như trên không? Chắc chắn rằng không. Không bởi vì chúng ta nhận thấy bất công (bất công ở chỗ xấu tốt như nhau bằng nhau). Hơn nữa trong những bài giáo lý trước, các em đã học biết con người có linh hồn bất tử do Thiên Chúa tạo thành, cho nên khi con người chết linh hồn phải sống một đời sống mới nào đó.

Vì vậy phải có đời sống vĩnh cửu vì 3 lý do này: Thứ nhất là: Luật công bằng và nhân quả. Làm điều xấu thì bị phạt, làm điều tốt thì được thưởng. Thứ hai là: Có Thiên Chúa và linh hồn là bất tử, cho nên phải có đời sống vĩnh cửu. Thứ ba là: Thiên Chúa ban cho con người có tự do lựa chọn: Trở thành người tốt hoặc trở thành người xấu.

b. Đặt vấn đề thảo luận làm sáng tỏ: Đời sống vĩnh cửu được diễn tả qua những tình trạng nào sau khi chết?

Để các em dễ hiểu những tình trạng của đời sống vĩnh cửu, các em thử nghe câu chuyện có tên: TÁI ÔNG THẤT MÃ. Sách Hoài Nam Tử có chép một câu chuyện như sau: Một ông lão ở gần biên giới giáp với nước Hồ phía Bắc nước Tàu, gần Trường thành, có nuôi một con ngựa. Một hôm con của ông lão dẫn ngựa ra gần biên giới cho ăn cỏ, vì lơ đễnh nên con ngựa vọt chạy qua nước Hồ mất dạng.

Những người trong xóm nghe tin đến chia buồn với ông lão. Ông lão là người thông hiểu việc đời nên rất bình tỉnh nói: Biết đâu con ngựa chạy mất ấy đem lại điều tốt cho tôi. Vài tháng sau, con ngựa chạy mất ấy quay trở về, dẫn theo một con ngựa của nước Hồ, cao lớn và mạnh mẽ. Người trong xóm hay tin liền đến chúc mừng ông lão, và nhắc lại lời ông lão đã nói trước đây.

Ông lão không có vẻ gì vui mừng, nói: Biết đâu việc được ngựa Hồ nầy sẽ dẫn đến tai họa cho tôi. Con trai của ông lão rất thích cỡi ngựa, thấy con ngựa Hồ cao lớn mạnh mẽ thì thích lắm, liền nhảy lên lưng cỡi nó chạy đi. Con ngựa Hồ chưa thuần nết nên nhảy loạn lên. Có lần con ông lão không cẩn thận để ngựa Hồ hất xuống, té gãy xương đùi, khiến con ông lão bị què chân, tật nguyền.

Người trong xóm vội đến chia buồn với ông lão, thật không ngờ con ngựa không tốn tiền mua nầy lại gây ra tai họa cho con trai của ông lão như thế. Ông lão thản nhiên nói: Xin các vị chớ lo lắng cho tôi, con tôi bị ngã gãy chân, tuy bất hạnh đó, nhưng biết đâu nhờ họa nầy mà được phúc. Một năm sau, nước Hồ kéo quân sang xâm lấn Trung Nguyên.

Các trai tráng trong vùng biên giới đều phải sung vào quân ngũ chống ngăn giặc Hồ. Quân Hồ thiện chiến, đánh tan đạo quân mới gọi nhập ngũ, các trai tráng đều tử trận, riêng con trai ông lão vì bị què chân nên miễn đi lính, được sống sót ở gia đình .

Sau khi nghe câu chuyện trên, các em thấy thời gian niềm vui và nỗi buồn; hay thời gian hạnh phúc và khổ đau, thành công và thất bại của ông lão trong câu chuyện có kéo dài không? Hay là nhanh chóng tan biến và thay đổi? (Các em suy nghĩ, trao đổi, thảo luận trả lời)

? Đúc kết phần thảo luận của các em: Thời gian buồn vui, hạnh phúc đau khổ, thành công thất bại của ông lão là nhanh chóng qua đi. Nỗi buồn đến rồi nhanh chóng qua đi khi niềm vui mới xuất hiện. Niềm vui mới xuất hiện chưa bao lâu thì đau khổ lại ập đến … cứ thế luân phiên chuyển vần.

Đây là tình trạng của đời sống hữu hạn (đời sống ở trần gian có khởi đầu có kết thúc). Đặc điểm của đời sống trần thế là niềm vui, nỗi buồn, khổ đau, thất bại hay thành công … đều diễn ra trong một thời gian rồi qua đi. Con tình trạng của đời sống vĩnh cữu là dù cho vui hay buồn, thành công hay thất bại, đau khổ hay hạnh phúc … đều được diễn ra trong thời gian kéo dài mãi mãi mà không có kết thúc.

Vì thế mà đời sống vĩnh cữu chia làm hai tình trạng. Tình trạng hạnh phúc vĩnh viễn được gọi là thiên đàng. Trái với tình trạng hạnh phúc vĩnh viễn là đau khổ mãi mãi, được gọi là hỏa ngục. Con người sau khi chết, linh hồn sẽ được hưởng hạnh phúc vĩnh viễn hoặc là đau khổ mãi mãi. Nhưng trước đó phải trải qua cuộc phán xét riêng.

Phán xét riêng là việc Chúa cho linh hồn con người nhận thấy tất cả những việc tốt xấu mà mình đã làm khi còn sống. Trong cuộc phán xét đó, Chúa chính là thẩm phán, là quan tòa phán quyết cho những điều chúng ta phải đền trả (luyện ngục), hoặc là được thưởng công xứng đáng (thiên đàng), hoặc là phải chịu đau khổ vĩnh viễn (hỏa ngục).

c. Cầu nguyện giữa giờ: tùy nghi thay đổi, linh động …

Lời nguyện: Chúa ơi, con vừa tìm hiểu bài giáo lý thật ý nghĩa. Ý nghĩa bởi vì qua bài giáo lý này, tâm hồn con bị đánh động liên tục vì đời sống buông thả của con. Con cứ nghĩ rằng: Sống thoải mái chỉ cần trông cậy vào lòng thương xót của Chúa là đủ. Nhưng không, Chúa rất công bằng – làm điều xấu thì không thể hưởng được kết quả tốt. Kết quả xấu, khi con còn ở đời này thì có thể khắc phục, nhưng kết quả xấu ở đời sau – đời sống vĩnh cữu thì mãi mãi không thể cứu chữa được. Xin Chúa ban cho con ơn biết lo liệu cho đời sống mai sau của con ngay khi còn sống ở trần gian này. Amen.

3. MỘT ĐIỂM THỰC HÀNH

a. Sinh hoạt giáo lý

- Kỹ năng sống : CÁCH VƯỢT QUA ĐAU KHỔ

Quá khứ của ai cũng để lại những ám ảnh không dễ gì quên được, những khó khăn đó chỉ khiến cho bạn cảm thấy xấu hổ, đau đớn và nhiều lúc quỵ lụy. Bạn đừng để nó đeo bám bạn quá lâu. Hãy vượt qua nó để bắt đầu cuộc sống mới.

Bất kỳ ai trong chúng ta đều có lúc cảm thấy tiếc nuối cho những gì đã qua, nhất là những ký ức đẹp. Đôi khi, tình yêu đi qua nhưng dư âm của nó còn đọng mãi. Dư âm ấy chỉ khiến cho bạn nhói lòng mà thôi, dù có nhớ đến, có khóc có tiếc nuối bao nhiêu bạn cũng không thể kéo người xưa về bên bạn vì thế hãy quên họ đi. Chỉ giữ lại những khoảnh khắc đẹp nhất và ý nghĩa nhất với bạn.

Hãy nhớ rằng : bạn không thể thay đổi quá khứ nhưng bạn hoàn toàn có thể thay đổi tương lai của mình. Nếu bạn chỉ biết nhìn về quá khứ và tiếc nuối những gì đã qua, bạn chỉ khiến cho mình càng lúc càng để vuột những điều tốt đẹp.

Dù bạn có đau khổ như thế nào, tuyệt vọng như thế nào thì cuộc sống vẫn cứ vô thường với bạn. Vì thế, đừng đánh mất cuộc sống của mình bởi những gì đã đi qua. Những gì đã qua hãy để cho nó trôi đi cùng những tiếc nuối và đau khổ. Hãy nhớ lấy điều này : cuộc sống này là của bạn và bạn hoàn toàn có thể làm chủ nó nếu bạn đủ quyết tâm chinh phục điều mình muốn.

Những gì trong quá khứ khiến bạn tiếc nuối và đau khổ? Đó là tình yêu, là những thất bại không đáng có. Với tình yêu, chúng ta hãy vượt qua nỗi đau thất tình bằng những ý nghĩ tích cực.  Ai cũng có nửa kia của mình, chỉ là bây giờ bạn chưa tìm thấy và bạn còn phải đi cả một chặng đường dài để tìm kiếm nó. Với những thất bại từ những quyết định sai lầm bạn hãy rút ra cho mình những bài học từ nó để lần sau không phạm phải những sai lầm tương tự.

Không ai là không gặp đau khổ và thất bại trong suốt cuộc đời của mình, điều quan trọng là bạn có thể vượt qua nó hay không. Chúng ta, hãy tìm cách vượt qua nó bằng cách sống thật vui vẻ và tích cực, suy nghĩ lạc quan và hành động cho những gì bạn mong muốn. Đừng bao giờ từ bỏ cuộc sống của mình, bạn nhé.

- Bài hát giáo lý: CON TRÔNG CẬY CHÚA (Tập cho các em cùng hát chung với nhau. Tùy nghi thay đổi bài hát cho phù hợp)

PK : Con trông cậy Chúa giữa bao thăng trầm cuộc đời. Con trông cậy Chúa giữa bao ngày tháng chơi vơi. Có khi lòng êm ái, có khi lòng ưu hoài. Con trông cậy Chúa vững đôi vai vững đôi tay hát vui say suốt đời.

ĐK : Con trông cậy Chúa dâng Ngài tất cả âu lo, trong đời sống trôi miệt mài. Con trông cậy Ngài, dù cho nhân thế đổi thay Chúa còn đây mãi còn đây.

- Bài hát sinh hoạt : ĐƯỜNG ĐI KHÓ (Tập cho các em cùng hát chung với nhau. Tùy nghi thay đổi bài hát cho phù hợp)

Đường đi khó, không khó vì ngăn sông cách núi. Nhưng khó vì lòng người ngại núi e sông. Đường đi khó, không khó vì ngăn sông cách núi. Nhưng khó vì lòng người ngại núi e sông. Anh em ta ơi! Đường trường còn dài. Còn nhiều trở ngại, còn nhiều gian khó. Kiên gan, kiên gan, anh em ta ơi! Cố tâm ta vượt qua.

b. Bài học ghi nhớ

1. Đời sống vĩnh cửu là gì?

Đời sống vĩnh cửu là đời sống không có kết thúc, được bắt đầu ngay sau khi chết. Để bước vào đời sống này mỗi người phải qua một cuộc phán xét riêng. [207]

2. Phán xét riêng là gì?

Là cuộc phán xét ngay sau khi chết, tùy theo đức tin và các việc làm, mà được lên thiên đàng hay xuống hoả ngục hoặc vào luyện ngục. [208]

3. Thiên đàng là gì?

Thiên đàng là tình trạng hạnh phúc tràn đầy và vĩnh viễn, vì được hiệp thông trọn vẹn với Thiên Chúa Ba Ngôi và cộng đoàn các thánh. [209]

4. Luyện ngục là gì?

Là tình trạng của những người chết trong ơn nghĩa Chúa, nhưng cần được thanh luyện trước khi hưởng hạnh phúc thiên đàng. [210]

5. Chúng ta có thể làm gì cho các linh hồn nơi luyện ngục?

Chúng ta dâng lời cầu nguyện, những việc bố thí, những ân xá và những việc hãm mình đặc biệt là dâng thánh lễ để cầu cho họ. [211]

6. Hỏa ngục là gì?

Là án phạt bị tách khỏi Thiên Chúa đời đời, dành cho những ai chết trong tình trạng mắc tội trọng. [212]

7. Tại sao Thiên Chúa nhân hậu mà lại có hỏa ngục?

Vì Thiên Chúa tôn trọng các quyết định tự do của con người, nhưng họ lại từ chối tình yêu và tự loại mình ra khỏi sự hiệp thông với Ngài. [213]

4. CẦU NGUYỆN KẾT

a. Cảm nghiệm mới: Đời sống vĩnh cửu của con (hạnh phúc hay đau khổ) hoàn toàn lệ thuộc vào tất cả mọi suy nghĩ, việc làm của con khi còn sống. Qua bài giáo lý con cảm nghiệm được rằng: Con muốn hạnh phúc ở đời sau thì đời này con cần mang lại hạnh phúc cho người khác. Và nếu chẳng may trong cuộc sống này con có điều gì lầm lỗi xin Chúa thứ tha cho con. Amen.

b. Quyết tâm sống: Trong tuần lễ này con quyết làm một việc tốt nào đó mang lại niềm vui, hạnh phúc bình an cho người khác. Xin Chúa ban ơn giúp sức cho con.

Ban Giáo Lý Giáo phận