Bài 28: Ơn Phục Sinh

GIÁO LÝ CÔNG GIÁO

LỚN LÊN TRONG ĐỜI SỐNG ĐỨC TIN CỘNG ĐOÀN

1. Mở đầu: Khởi từ kinh nghiệm sống đức tin

2. Trình bày nội dung giáo lý: Gặp gỡ giữa kinh nghiệm và Đức Tin của cộng đoàn

3. Một điểm thực hành: Sống một kinh nghiệm mới với Đức Tin cộng đoàn

4. Cầu nguyện kết: Cử hành Niềm Tin

Bài 28: ƠN PHỤC SINH:

“TÔI TIN XÁC LOÀI NGƯỜI NGÀY SAU SỐNG LẠI”

GLHTCG: 988-1065 ; BTY: 202-205

"Ý của Cha tôi là tất cả những ai thấy Người Con và tin vào Người Con, thì được sống muôn đời, và tôi sẽ cho họ sống lại trong ngày sau hết" (Ga 6,40).

1. MỞ ĐẦU

a. Phút thánh hóa

- Làm dấu: Nhân Danh Cha và Con và Thánh Thần. Amen

Giáo Lý Viên nói gợi ý vắn tắt vài lời (tùy nghi thay đổi): Từ thuở ban đầu khi Thiên Chúa tạo dựng loài người (Adong, Eva), Chúa đã cho con người được thông phần hạnh phúc với Chúa: Gặp Chúa trực tiếp, sống bình an hạnh phúc, không phải đau khổ hay lao động vất vả và nhất là không phải chết. Nhưng từ khi tổ tông phạm tội, đã dẫn đến hậu quả: Con người không còn được đặc ân gặp Chúa trực tiếp nữa, phải lao động vất vả mới có của ăn, phải đau khổ và nhất là phải chết. Hậu quả này tiếp tục được truyền lại qua nhiều thế hệ loài người mãi cho đến hôm nay.

Nhưng nhờ sự chết và sống lại (phục sinh) của Chúa Giêsu, đã mở ra cánh cửa hy vọng cho con người sau khi chết – Đó là thân xác con người dù đã tan rã thành cát bụi, nhưng nhờ ơn Chúa cũng sẽ được sống lại. (thinh lặng trong giây lát)

- Bài hát: CON HÃY NHỚ (tùy nghi thay đổi bài hát, hoặc đọc kinh)

ĐK: Con hãy nhớ rằng Đức Kitô đã phục sinh từ trong cõi chết. Ngài là cứu Chúa ta là vinh hiển ta đến muôn đời.

PK: Nếu ta cùng chết với Ngài ta sẽ cùng Ngài phục sinh. Nếu ta chịu khổ với Ngài ta sẽ cùng Ngài thống trị. (trở lại ĐK)

b. Giới thiệu chủ đề - nội dung bài giáo lý – những vấn đề cần tìm hiểu, giải quyết

- Ôn bài cũ - Giới thiệu chủ đề bài mới:

Các em thân mến. Tuần trước các em đã được tìm hiểu về ơn tha tội. Vậy ơn tha tội là gì? Chúng ta được lãnh nhận ơn tha tội qua những bí tích nào và ai có quyền tha tội? (chỉ định một em trả lời, hoặc để các em xung phong trả lời, hoặc nêu câu hỏi và cho các em trả lời trên giấy 15 phút đầu giờ lớp)

Giáo lý viên nhắc lại vắn gọn nội dung bài giáo lý tuần trước : Ơn tha tội là ơn Chúa ban cho con người để tha tội tổ tông và tội riêng ta phạm. Ơn này được ban khi ta lãnh nhận Bí tích Rửa Tội và Giải Tội. Chỉ có mình Chúa mới có quyền tha tội. Tuy nhiên Chúa cũng đã trao lại quyền tha tội cho Hội thánh qua tay các tông đồ, quyền này tiếp tục được truyền lại cho các giám mục và giám mục trao ban quyền tha tội lại cho các linh mục.

Giáo lý viên giới thiệu chủ đề bài mới : Là con người ai cũng mang trong mình tội lỗi: Tội tổ tông do tổ tông chúng ta đã phạm và truyền lại cho con cháu và tội riêng do bản thân mỗi người vấp phải. Chúa tha tội cho con người qua phương tiện là các bí tích (Bí tích Rửa Tội và Giải Tội). Tội đã được Chúa tha, đồng thời ơn ích sinh ra từ những bí tích tha tội cũng được Chúa ban. Những ơn ích sinh ra từ các bí tích như thế nào, các em sẽ được tìm hiểu trong phần Các Bí tích Khai Tâm Kitô giáo.

Hôm nay anh (chị) giúp các em tìm hiểu về sự sống lại của thân xác con người sau khi chết. Sự sống lại (phục sinh thân xác) là ơn ban đặc biệt của Thiên Chúa cho con người. Thân xác sống lại như thế nào? Sống lại lúc nào? Chúng ta cùng nhau tìm hiểu, học tập qua bài giáo lý hôm nay có tên: ƠN PHỤC SINH. Để giờ giáo lý mang lại ích lợi cho chúng ta, các em thinh lặng, đặt mình trước mặt Chúa và lắng nghe Lời Chúa nói với chúng ta.

          - Lắng nghe lời Chúa: Lời Chúa trong Tin Mừng của Thánh Gioan (Ga 6,37-40)

(GLV đọc cho các em nghe, hoặc một em đại diện đọc, hoặc cả lớp cùng đọc chung)

Tất cả những người Chúa Cha ban cho tôi đều sẽ đến với tôi, và ai đến với tôi, tôi sẽ không loại ra ngoài, vì tôi tự trời mà xuống, không phải để làm theo ý tôi, nhưng để làm theo ý Đấng đã sai tôi. Mà ý của Đấng đã sai tôi là tất cả những kẻ Người đã ban cho tôi, tôi sẽ không để mất một ai, nhưng sẽ cho họ sống lại trong ngày sau hết. Thật vậy, ý của Cha tôi là tất cả những ai thấy người Con và tin vào người Con, thì được sống muôn đời, và tôi sẽ cho họ sống lại trong ngày sau hết."

(Đó là Lời Chúa / Lạy Chúa Kitô, ngợi khen Chúa)

Các em vừa nghe đoạn Lời Chúa trong Tin Mừng của Thánh Gioan (Tin Mừng của Thánh Gioan được coi là quyển sách do Thánh Gioan biên soạn và ghi chép lại những lời rao giảng, những biến cố trong cuộc đời của Chúa Giêsu dưới ánh sáng soi dẫn (linh hứng) của Chúa Thánh Thần). Vậy các em có thể cho biết xem, trong đoạn Lời Chúa này: Những người mà Chúa Giêsu cho sống lại gồm những ai? Và họ sống lại vào lúc nào? Điều kiện nào để sau khi sống lại họ được hưởng hạnh phúc? (các em suy nghĩ, trao đổi… giơ tay trả lời)

Trả lời và giải thích cho các em : Tất cả mọi người Chúa đều cho sống lại. Thời gian để họ được sống lại là vào ngày tận thế (ngày tận thế là ngày kết thúc sự sống trên trái đất cũng như trong vũ trụ này). Những người sau khi sống lại được hưởng hạnh phúc với Chúa là những người tin vào Chúa Giêsu Kitô.

- Tóm lại nội dung chính của bài giáo lý: Sống lại là ơn Chúa ban cho tất cả mọi người sau khi chết. Tuy nhiên sống lại để được hưởng hạnh phúc là do ở nơi con người khi còn sống có tin vào Chúa Kitô, có sống đạo Chúa Kitô hay không? Hoặc nếu không biết Chúa Giêsu thì phải sống theo lương tâm ngay thẳng. Nếu khi còn sống mà không tin vào Chúa, không sống đạo Chúa, không ăn ở theo tiếng nói lương tâm ngay thẳng… thì chắc chắn khi sống lại họ phải chịu đau khổ vĩnh viễn.

- Những vấn đề cần giải quyết và tìm hiểu: Để được sống lại, trước đó con người phải trải qua cái chết. Vậy theo giáo lý của đạo Công giáo chết là gì? Con người có linh hồn và thân xác, linh hồn bất tử. Vậy chỉ cần để cho linh hồn hưởng hạnh phúc là được. Vì ý gì Chúa cho thân xác con người sống lại? Và dựa vào đâu để chúng ta tin chắc chắn thân xác con người sau khi chết, tan rã thành bụi đất lại có thể sống lại vào ngày tận thế?

Nhiều vấn đề được nêu ra qua những câu hỏi trên, chúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu trong giờ giáo lý hôm nay.

2. TRÌNH BÀY NỘI DUNG GIÁO LÝ

a. Để được sống lại, trước đó con người phải trải qua cái chết. Vậy theo giáo lý của đạo Công giáo chết là gì?

Nói đến từ chết, ngay lập tức trong tâm trí các em xuất hiện hình ảnh người chết, hay một đám tang, hoặc một con vật (gà, vịt, cá…) đã chết. Đây chỉ là những hình ảnh mà không phải là những cảm nghiệm (hoặc những kinh nghiệm) của các em về cái chết. Bởi vì khi một người nào đó đã chết, chắc chắn họ không còn ngồi đây để chia sẻ kinh nghiệm về cái chết cho người khác biết được. Để có thể phần nào cảm nghiệm và hiểu được cái chết, các em thử lắng nghe câu chuyện có tên: HAI CÂY NẾN

Một người thanh niên đến hỏi nhà hiền triết: Thưa thầy! Làm sao để tôi có thể hiểu và cảm nghiệm được cái chết khi tôi vẫn còn đang sống? Nhà hiền triết trầm ngâm giây lát rồi nói: Anh mang đến đây cho tôi một ít sáp, hai sợi dây đồng và hai sợi chỉ tôi sẽ nói cho anh biết chết nó như thế nào? Anh thanh niên trở về và mang đến một ít sáp, hai sợ dây đồng và hai sợi chỉ rồi đặt trước mặt nhà hiền triết.

Nhà hiền triết lấy một sợi chỉ rồi quấn quanh sợi dây đồng, sau đó ông bọc sáp lại bên ngoài. Thế là ông có được một cây nến. Ông lấy sợi chỉ thứ hai và sợi dây đồng rồi tiếp tục làm y như vậy. Thế là ông có được cây nến thứ hai.

Sau đó ông lấy cây nến thứ nhất và đốt lên, cây nến cháy trong chốc lát rồi phụt tắt và chỉ còn để lại một ít sáp nến và sợi dây đồng. Lúc này nhà hiền triết mới nói với anh thanh niên: Cuộc đời con người như một cây nến. Cây nến đang cháy cũng giống như một con người đang sống. Cháy một lúc cây nến tắt và không còn thấy cây nến nữa mà chỉ còn lại một ít sáp nến và sợi dây đồng. Con người cũng vậy, sống một thời gian rồi chết (biến mất) chỉ còn để lại thân xác thoái rửa thành bụi đất và linh hồn là sợi dây đồng thì không hề mất đi. Nghe nhà hiền triết giải thích, anh thanh niên gật gù tâm đắc.

Nhà hiền triết lấy cây nến thứ hai, lần này ông không đốt lên nhưng lại rút ruột nến (tim nến) ra khỏi thân cây nến - lúc này cây nến chỉ còn là những mảnh sáp nến vỡ vụn, rồi bảo người thanh niên: Anh hãy đốt những mảnh sáp nến này lên. Anh thanh niên cố hết cách nhưng không thể đốt cháy những mảnh sáp vỡ vụn. Lúc này nhà hiền triết đưa anh tim nến và bảo anh đặt tim nến lên những mảnh sáp vỡ vụn rồi đốt, ngay lập tức những mảnh sáp này bùng cháy lên một cách dễ dàng.

Nhà hiền triết giải thích: Con người giống như cây nến: Thân xác con người là sáp nến, linh hồn con người là tim nến nằm ở trong thân xác. Khi lấy tim nến ra khỏi sáp nến, thì không thể đốt cháy sáp nến được, còn khi để tim nến vào sáp nến thì ngay lập tức sáp nến lại đốt cháy sống động nhờ có tim nến. khi đã cháy hết sáp nến thì chỉ còn lại sợi dây đồng.

Nhà hiền triết kết luận: Khi linh hồn ra khỏi thân xác, thân xác trở nên bất động (chết), còn khi linh hồn trở lại thân xác thì ngay lập tức thân xác trở nên sống động (sống).

Qua câu chuyện trên, các em suy nghĩ và trả lời xem: Tại sao khi để tim nến vào sáp nến thì đốt sáp nến mới cháy được? Và nếu nhà hiền triết không để tim nến vào sáp nến thì có thể đốt cây nến cháy sáng được không? (các em suy nghĩ, tranh luận, bàn thảo, góp ý chia sẻ với nhau)

Đúc kết phần thảo luận của các em : Sở dĩ khi để tim nến vào sáp nến thì đốt sáp nến mới cháy được là bởi vì tim nến có nhiệm vụ truyền lửa đến sáp nến đồng thời hút chất dầu trong sáp nến để duy trì cho ngọn lửa không phải tắt. Nếu nhà hiền triết không đặt tim nến vào sáp nến thì không bao giờ tạo ra được cây nến, và không thể đốt cháy cây nến được.

Giải thích và đúc kết này giúp các em hiểu được sự sống cũng như cái chết ở nơi con người. Con người sống được là nhờ có linh hồn ở trong thân xác (giống như tim nến ở trong sáp nến). Linh hồn giữ cho thân xác trở nên sống động, đồng thời linh hồn cũng được thân xác nuôi dưỡng lớn lên nhờ bởi những việc làm tốt lành, đạo đức.

Người có khả năng đặt linh hồn vào trong thân xác (đặt tim nến vào trong sáp nến) đó chính là Chúa. Chúa ban cho thân xác có linh hồn để thân xác con người trở nên sống động, thì Chúa cũng có quyền tách linh hồn ra khỏi thân xác. Khi linh hồn ra khỏi thân xác, thân xác trở nên bất động, hư nát và tan rã thành bụi đất. Còn linh hồn thì bất tử, cũng giống cây nến trong câu chuyện khi cháy hết sáp nến chỉ còn lại sợi dây đồng.

Vậy, chết là linh hồn lìa khỏi thân xác (linh hồn và thân xác con người sẽ tách rời nhau), thân xác sẽ bị hủy hoại, còn linh hồn sẽ chịu sự phán xét của Thiên Chúa và chờ ngày kết hợp lại với thân xác trong ngày tận thế.

b. Đặt vấn đề thảo luận làm sáng tỏ : Con người có linh hồn và thân xác, linh hồn bất tử. Vậy chỉ cần để cho linh hồn hưởng hạnh phúc là được. Vì ý gì Chúa cho thân xác con người sống lại? Và dựa vào đâu để chúng ta tin chắc chắn thân xác con người sau khi chết, dù đã tan rã thành bụi đất lại có thể sống lại vào ngày tận thế?

Vì ý gì Chúa cho thân xác con người sống lại?

Để có thể nhận ra được ý Chúa qua việc cho thân xác con người sau khi chết được sống lại, các em có thể liên tưởng đến một tình huống như thế này: Một người mẹ mang thai đứa con, gần đến ngày sinh chẳng may chị mắc phải một căn bệnh nan y. Bác sĩ cho biết: Nếu để đến đúng ngày sinh, người mẹ có thể sẽ phải chết sau khi sinh con, còn nếu giải phẩu người mẹ để lấy đứa bé ra thì người mẹ lẫn đứa con sẽ được sống sót (mặc dù đứa con sinh ra thiếu tháng thiếu ngày).

Vậy các em thử suy nghĩ xem bác sĩ sẽ chọn cách nào? Giải phẩu để lấy đứa bé ra và cứu được người mẹ (mặc dù đứa bé sẽ yếu ớt vì thiếu tháng), hay là để cho người mẹ sinh đứa con mạnh khỏe đủ tháng đủ ngày, còn người mẹ sinh con xong sẽ chết? (Các em suy nghĩ, trao đổi, thảo luận trả lời)

Đúc kết phần thảo luận của các em : Chắc chắn bác sĩ sẽ chọn cách giải phẩu người mẹ để lấy đứa bé ra, vì cách này sẽ cứu được cả người mẹ lẫn đứa con.

Đối với việc Chúa cho thân xác con người đã mục nát được sống lại cũng gần giống như câu chuyện trên. Con người khi chết linh hồn và thân xác tách rời nhau, linh hồn bất tử còn thân xác thì tan rã thành cát bụi. Cho nên Chúa chỉ cần cứu linh hồn con người là đủ. Nhưng không! Chúa cứu luôn cả thân xác con người, bởi vì khả năng Chúa làm cho thân xác con người sau khi chết được sống lại là không có gì khó đối với Chúa. Vì vậy Chúa chọn cách cứu cả linh hồn và thân xác con người.

Hơn nữa, con người là loài có linh hồn và thân xác, cho nên Chúa cứu con người là cứu cả linh hồn và thân xác con người. Còn nếu Chúa chỉ cứu linh hồn con người không mà thôi, thì không thể gọi Chúa cứu chuộc con người, mà phải gọi là Chúa cứu linh hồn con người. Điều này không đúng, vì Chúa nói: Thật vậy, ý của Cha tôi là tất cả những ai thấy người Con và tin vào người Con, thì được sống muôn đời, và tôi sẽ cho họ sống lại trong ngày sau hết."

Dựa vào đâu để chúng ta tin chắc chắn thân xác con người sau khi chết, dù đã tan rã thành bụi đất lại có thể sống lại vào ngày tận thế?

Hùng là sinh viên trường Đại Học Khoa Học Công Nghệ, anh luôn tự xưng mình là người giỏi tiếng Anh (đọc, viết, nói, nghe và dịch rất thông thạo), và luôn tự hào điều này với bạn bè. Một hôm đang đi chơi cùng nhóm bạn trong công viên, bỗng có một người Mỹ tiến lại (chắc có lẽ hỏi thăm đường đi). Các bạn ai cũng chờ đợi Hùng sẽ trổ tài tiếng Anh, nhưng thật đáng tiếc, Hùng chỉ quơ tay ú ớ vài ba chữ mà chẳng nói được câu nào.

Các em suy nghĩ xem: Lời nói của Hùng về khả năng giao tiếp tiếng Anh có đúng với khả năng của Hùng không? Các bạn Hùng có còn tin vào lời nói của Hùng nữa không? (Các em suy nghĩ, trao đổi, thảo luận trả lời)

Đúc kết phần thảo luận của các em : Lời nói của Hùng về việc Hùng giỏi tiếng Anh không đúng với khả năng của anh, bởi vì Hùng nói nhưng không thực hiện được. Các bạn của Hùng sẽ không còn tin vào Hùng nữa, vì Hùng nói được nhưng không làm được.

Chúng ta tin xác con người sau khi chết tan rã thành bụi đất sẽ được Chúa cho sống lại là bởi vì: Chúa Giêsu không nói suông, chính Chúa đã cho kẻ chết sống lại như: Ladarô, đứa con trai bà góa thành Naim và cô con gái viên quan đội trưởng Gia-ia và quan trọng nhất, thuyết phục nhất là chính Chúa Giêsu đã chết và đã sống lại.

Tất cả những việc làm này của Chúa làm cho chúng ta tin vững mạnh và chắc chắn: Thân xác chúng ta dù đã tan rã nhưng Chúa vẫn cho sống lại.

c. Cầu nguyện giữa giờ: tùy nghi thay đổi, linh động:

Lời nguyện: Lạy Chúa, trong cuộc sống con đã nhìn thấy nhiều cái chết của người thân, cái chết làm con đau buồn, nhưng con tin rằng: Quyền năng của Chúa, tất cả mọi người sẽ được sống lại vào ngày tận thế. Con tin chắc chắn điều này bởi vì chính Chúa đã cho người khác sống lại và trên hết là chính Chúa đã sống lại.

3. MỘT ĐIỂM THỰC HÀNH

a. Sinh hoạt giáo lý

- Băng reo: CHẾT – PHÁN XÉT – SỐNG LẠI

GLV: Con người sống

CE: Rồi phải chết (2 tay buông xuôi và cúi đầu)

GLV: Con người chết

CE: Rồi được phán xét (2 tay chấp trước ngục và quỳ gối)

GLV: Con người được phán xét

CE: Rồi được sống lại (2 tay vung lên và nhảy lên cao)

GLV: Allêluia Allêluia Allêluia

CE: Chúng ta phục sinh. Chúng ta phục sinh. Chúng ta phục sinh (hát bài Lạy Chúa Con Tin)

(tùy nghi thay đổi băng reo và hình thức cử điệu sao cho linh hoạt và phù hợp)

- Bài hát giáo lý: LẠY CHÚA CON TIN (Tập cho các em cùng hát chung với nhau. Tùy nghi thay đổi bài hát cho phù hợp)

ĐK : Lạy Chúa con tin, lạy Chúa con tin. Xin đỡ nâng, xin đỡ nâng đức tin còn non yếu của chúng con. Lạy Chúa con tin, lạy Chúa con tin. Xin đỡ nâng, xin đỡ nâng đức tin còn non yếu của chúng con.

PK: Tin trong lòng nên công chính khi miệng con thốt ra thì con sẽ lãnh nhận ơn cứu rỗi. Con xin nguyện yêu mến nghe lời Chúa bảo ban để đào sâu đức kính tin trong đời. (trở lại ĐK)

- Bài hát sinh hoạt: ANH EM TA CÙNG (Tập cho các em cùng hát chung với nhau. Tùy nghi thay đổi bài hát cho phù hợp)

Anh em ta về cùng nhau ta quây quần này một hai ba bốn năm. Anh em ta về cùng nhau ta xum họp này năm bốn ba hai một. Một đều chân bước nhé, hai quay nhìn nhau đi, ba cầm tay chắc nhé không muốn ai chia lìa. Bốn nhớ rằng chúng ta bốn biển anh em một nhà, năm nhớ mãi tình này trong câu ca.

b. Bài học ghi nhớ

1. “Tôi tin xác loài người ngày sau sống lại” nghĩa là gì?

Nghĩa là thân xác con người sau khi chết sẽ hư nát, nhưng Thiên Chúa sẽ cho thân xác ấy được sống lại trong ngày tận thế. [202]

2.  Tại sao chúng ta tin xác loài người ngày sau sống lại?

Vì Đức Kitô đã sống lại từ cõi chết và sẽ làm cho chúng ta sống lại trong ngày sau hết với một thân xác không còn hư nát. [203]

3.  Khi chết con người sẽ ra sao?

Khi chết, linh hồn và thân xác con người sẽ tách rời nhau, thân xác sẽ bị hủy hoại, còn linh hồn sẽ chịu sự phán xét của Thiên Chúa và chờ ngày kết hợp lại với thân xác được biến đổi, khi Chúa lại đến trong vinh quang. [205]

4. CẦU NGUYỆN KẾT

a. Cảm nghiệm mới: Chúa ơi con thường hay nghi ngờ, không biết có chắc chắn con người sau khi chết còn có một cuộc sống khác nữa không? Nay qua bài giáo lý này, con xác tín: Sau khi chết linh hồn con người sẽ bước vào đời sống mới và thân xác con người sẽ được Chúa cho sống lại vào ngày tận thế, để kết hợp với linh hồn cùng hưởng hạnh phúc trong nước Chúa. Amen.

b. Quyết tâm sống: Nay con quyết tâm: Sống cuộc đời hiền ngoan, không để lòng hận thù ghen ghét, trái lại luôn vui tươi, chân thành, trung thực, thật thà trong lời nói và việc làm của mình. Vì con tin rằng: Con sống tốt trong cuộc đời này, thì đời sau cuộc sống con cũng sẽ được hạnh phúc tốt đẹp.

Ban Giáo Lý Giáo phận