.png){kind=logo}
Đức Tân Giáo hoàng Lêô
Sự phong phú về học thuật và mục vụ
Phan Định
Cách đây không lâu, trong khi truyền thông liên tục đưa tin sự kỳ vọng về một vị tân giáo hoàng người châu Á, châu Phi hoặc vị Hồng y có kinh nghiệm làm việc lâu năm tại Giáo triều Rôma, thì đêm 08 tháng 5 vừa qua, cả thế giới đầy bất ngờ khi được Giáo triều công bố kết quả bầu chọn từ Mật nghị Hồng y về Đức Giáo hoàng Lêô XIV, người ít được giới tuyền thông đề cập đến.
Trong lần bầu chọn này, Chúa Thánh Thần đã mang đến cho nhân loại một kết quả đầy bất ngờ. Việc Chúa thực hiện lắm khi vượt xa tầm suy đoán từ lý trí con người.
Thế nhưng, khi đọc lại tiểu sử của Đức Giáo hoàng Lêô, nhiều người không khỏi bất ngờ trước sự phong phú về khả năng học thuật và kinh nghiệm mục vụ của Đức Thánh Cha.
Đức Thánh Cha chào đời tại thành phố Chicago, nước Mỹ, trong một gia đình đa văn hoá. Mẹ ngài là người Tây Ban Nha. Cha ngài có gốc Pháp và Ý. Từ thời thơ ấu, ngài đã mở lòng ra với những ngôn ngữ và nền văn hoá khác. Sự hiểu biết và phạm vi mục vụ của ngài không bị đóng khung trong nước Mỹ, mà từ năm 1985, ngài đã được sai đi thi hành sứ vụ tại Pêru (thuộc châu Mỹ La tinh) và làm việc tại đây tổng cộng khoảng 22 năm, trước khi được bổ nhiệm vào vai trò Tổng trưởng Bộ Giám mục năm 2023.
Ngoài tiếng Anh là tiếng mẹ đẻ, Đức Thánh Cha còn thông thạo tiếng Tây Ban Nha, tiếng Pháp, tiếng Bồ Đào Nha và tiếng Ý. Sự thành thạo về những ngôn ngữ này là lợi thế to lớn khi Đức Thánh Cha làm việc tại Giáo triều Rôma, giao tiếp với các giám mục và đông đảo Dân Chúa trên toàn cầu.
Không chỉ được đào tạo về triết học và thần học, trước khi chịu chức linh mục, Đức Thánh Cha còn hoàn thành chương trình cử nhân toán học. Ngài đã hoàn tất chương trình thạc sĩ thần học, thạc sĩ và tiến sĩ Giáo luật. Ngài từng là giáo sư môn Giáo luật, Giáo phụ và Thần học Luân lý tại đại chủng viện ở Pêru. Trong vai trò phó chủ tịch Hội đồng Giám mục Pêru, chủ tịch Uỷ ban Văn hoá và Giáo dục, chắc chắn Đức Thánh Cha đã tiếp xúc và làm việc trong môi trường học thuật với trình độ chuyên môn cao.
Ngoài khả năng học thuật, ngài còn là nhà đào tạo gương mẫu trong vai trò Giám đốc tu viện thánh Augustinô, Hoa Kỳ. Hiểu biết và kinh nghiệm của nhà đào tạo, trải nghiệm đời sống cộng đoàn của một tu sĩ dòng Augustinô sẽ giúp ích rất nhiều cho Đức Thánh Cha khi củng cố và phát triển đời sống thánh hiến trong Giáo hội.
Ngoài ra, trong vai trò cha sở giáo xứ và giám quản giáo phận, Đức Thánh Cha đã tiếp xúc trực tiếp và thể hiện lòng thương xót đối với người nghèo, những người bị gạt ra bên lề xã hội. Lối suy tư của ngài đã thấm nhuần đời sống thực tế của Dân Chúa, nhất là đời sống của người nghèo.
Trong vai trò chủ tịch Uỷ ban Văn hoá và Giáo dục và phó chủ tịch Hội đồng Giám mục Pêru, hai nhiệm kỳ làm Bề trên Tổng quyền dòng Augustinô và Tổng trưởng Bộ Giám mục tại Giáo triều Rôma, chắc chắn Đức Thánh Cha đã hiểu biết và có kinh nghiệm giải quyết những vấn nạn của Giáo hội địa phương và Giáo hội toàn cầu. Ngài đã sớm tiếp xúc với những vấn đề mang tầm quốc tế trước khi trở thành Giáo hoàng.
Với bề dày kinh nghiệm về học thuật và mục vụ, những quyết định của Đức Thánh Cha sẽ có nền tảng thần học và Giáo luật, nhưng cũng không quá xa rời đời sống thực tế của người Công giáo và những vấn nạn của thời đại.
Thiết nghĩ thời điểm hiện tại vẫn còn quá sớm khi bàn về tư tưởng và đường hướng mục vụ của Đức Thánh Cha cho Giáo hội toàn cầu. Trong đức tin, chúng ta tin rằng Chúa Thánh Thần, Đấng đã mang đến sự bất ngờ cho Giáo hội và thế giới trong lần bầu chọn giáo hoàng, sẽ còn mang đến làn gió mới đầy bất ngờ dưới thời Đức Giáo hoàng Lêô.
Như lời ngỏ của Đức Tân Giáo hoàng trong khoảnh khắc ra mắt Dân Chúa lần đầu tiên, Giáo hội Công giáo tiến về tương lai cùng với Đức Thánh Cha, nhưng không cậy dựa vào khả năng của lý trí và ý chí, mà đặt nền tảng trên sự gặp gỡ và hiệp nhất với Đức Kitô, trong niềm hy vọng vào ơn soi dẫn của Chúa Thánh Thần.